บ้าน ถือเป็นสินทรัพย์ที่มีขนาดใหญ่ และใคร ๆ ก็อยากมีไว้ในครอบครอง โดยเฉพาะผู้ที่ทำงานเก็บเงินมาทั้งชีวิต ก็อยากที่จะมีบ้านเป็นของตัวเองสักหลังหนึ่งเอาไว้เป็นที่พักพิง แต่การซื้อบ้านก็มีรายละเอียดปลีกย่อยเยอะมาก และบ้านที่มีการซื้อขายกันก็มีอยู่หลากหลายแบบให้ได้เลือกซื้อกัน หนึ่งในนั้นก็คือ การ ซื้อบ้านร้าง เป็นบ้านอีกหนึ่งประเภทที่มีหลายคนสนใจเลือกซื้อกัน แล้วการซื้อขายบ้านร้างต้องทำอย่างไรบ้าง แล้วมีข้อดี-ข้อเสียอย่างไร เพื่อใช้เป็นประโยชน์ในการตัดสินใจซื้อ
ซื้อบ้านร้าง คืออะไร
บ้านร้าง คือ บ้านที่มีการปล่อยให้ถูกทิ้งร่างไป เป็นบ้านที่จะไม่มีผู้คนอาศัยอยู่ โดยบ้านจะเป็นมีทั้งแบบที่อยู่ในสภาพดี และบ้านที่มีความทรุดโทรม แต่อย่างไรแล้วบ้านร้างที่มีสภาพดี ก็จำเป็นที่จะต้องรีเวทใหม่ก่อนอยู่อาศัย เพราะบ้านก็จะต้องมีความชำรุดทรุดโทรมด้วย ซึ่งสาเหตุที่ทำให้บ้านร้างก็มาได้จากหลากหลายสาเหตุ เช่น การที่เจ้าของบ้านเดิมไม่สามารถผ่อนบ้านต่อได้ไหว จนทำให้บ้านต้องถูกธนาคารยึดไป, การที่เจ้าของบ้านต้องย้ายไปอยู่ที่อื่น, การที่เจ้าของบ้านเสียชีวิต หรือการที่บ้านอยู่ในทำเลไม่ดี ก็เป็นสาเหตุให้บ้านร้างได้เช่นกัน ทั้งนี้การซื้อบ้านร้างก็ต้องดูว่า บ้านหลังไหนที่สามารถซื้อได้บ้าง
ใครเป็นเจ้าของบ้านร้าง
แม้ว่าบ้านร้างที่พบกัน มักจะเป็นบ้านที่มีเจ้าของก็ตาม แต่สาเหตุที่ทำให้พบบ้านร้างได้บ่อยที่สุด ก็คือ การที่เจ้าของเดิมผ่อนจ่ายกับธนาคารต่อไม่ไหว ทำให้บ้านจะต้องถูกยึดไป และหลังจากนั้นบ้านจะกลายเป็น NPL (Non-Performing Loan) เมื่อบ้านร้างได้ตกเป็นทรัพย์สินของธนาคารแล้ว ก็จะมีการนำมาขายทอดตลาดต่อ เพื่อหาเจ้าของใหม่ที่จะมาซื้อบ้านร้างหลังที่ยึดมาได้ ทั้งนี้ในกรณีที่บ้านไม่สามารถขายได้ ก็จะให้คงสถานะเป็นบ้านร้างเอาไว้
นอกจากที่บ้านร้าง จะเป็นทรัพย์สินของธนาคารที่ผ่านการยึดมาได้แล้ว บ้านร้างยังอาจจะเป็นทรัพย์สินของหน่วยงานรัฐได้ด้วย เช่น กรมธนารักษ์ โดยส่วนใหญ่แล้วบ้านที่อยู่ในการดูแลของกรมธนารักษ์ จะเป็นบ้านเก่า อาคารสมัยเก่า ที่ถึงแม้ไม่ได้มีการดูแล ซ่อมแซม และปล่อยให้ทรุดโทรม แต่อย่างไรแล้วก็เป็นบ้านที่ยังมีเจ้าของอยู่แทบทั้งสิ้น
ซื้อบ้านร้าง ต้องทำอย่างไรบ้าง
การซื้อบ้านร้าง สามารถทำได้ตามวิธี ดังนี้
1. เริ่มจากให้ทำการสอบถามไปยังบ้านที่อยู่ข้างเคียงก่อนว่า บ้านร้างที่สนใจซื้อนั้นเป็นของใคร หรือมีใครที่รู้จักเจ้าของบ้านบ้าง
2. หลังจากนั้นให้ไปสอบถามกับกรมที่ดิน เพื่อเช็ก และแจ้งความประสงค์ให้ได้ทราบว่า ต้องการที่จะติดต่อกับเจ้าของบ้าน เพื่อที่จะทำการซื้อขาย หากไม่ทราบเลขที่โฉนด ก็สามารถตรวจสอบได้เลยที่เว็บไซต์ และแอปพลิเคชันของกรมที่ดินนั่นเอง
3. ตรวจเช็กกับกรมที่ดิน แจ้งความประสงค์ว่าสนใจจะติดต่อเจ้าของบ้าน เจ้าของที่ดินแปลงนี้เพื่อซื้อบ้าน หากไม่ทราบเลขที่โฉนด
4. หากทราบว่าบ้านร้างที่สนใจซื้อ เป็นบ้านที่ถูกธนาคารยึดไป บ้านร้างก็จะถูกขายทอดตลาด ซึ่งผู้ที่ต้องการซื้อบ้านร้างจะต้องติดต่อไปยังธนาคารที่เป็นเจ้าของทรัพย์
ข้อดีที่ต้องรู้ก่อนตัดสินใจ ซื้อบ้านร้าง
1. ราคาบ้านจะต่ำกว่าราคาตลาด
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า เรื่องของราคาเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยให้ตัดสินใจซื้อ การซื้อบ้านร้างเองก็เช่นกัน โดยราคาของบ้านร้างจะต่ำกว่าราคาตลาดมากทีเดียว เมื่อเทียบกับบ้านมือหนึ่ง หรือบ้านมือสองทั่วไป ซึ่งถือว่าเป็นข้อดีมาก ๆ โดยเฉพาะสำหรับคนที่ต้องการประหยัดงบในการซื้อบ้าน
2. สามารถต่อรองราคาได้
การซื้อบ้านร้าง หากว่าผู้ซื้อสามารถติดต่อกับทางเจ้าของบ้านได้โดยตรง ก็อาจจะทำการต่อรองในส่วนของราคา หรือพูดโน้มน้าวใจเจ้าของบ้านได้ เพื่อให้ได้ส่วนลดในราคาที่ต้องการ
3. บ้านมีมูลค่าเพิ่มในอนาคต
บ้านร้างที่ซื้อมา ไม่เป็นการซื้อแค่ตัวบ้านเท่านั้น แต่เป็นการซื้อพร้อมกันกับที่ดิน ดังนั้นในการซื้อจึงต้องนำเรื่องที่ดินมาประกอบการพิจารณาซื้อด้วย เพราะในอนาคตราคาที่ดินที่ซื้อพร้อมบ้านร้าง อาจจะมีมูลค่าที่สูงขึ้น ซึ่งหากเป็นเช่นนั้นการซื้อมาจึงถือว่าเป็นสิ่งที่คุ้มค่า
4. มักได้เปรียบในแง่ของทำเลที่ตั้ง
บ้านร้างที่ก่อสร้างขึ้นอดีต มักจะมีการสร้างไว้ในทำเลที่ดี ทำให้เป็นการได้เปรียบในเรื่องต่าง ๆ ซึ่งหากไม่ได้ซื้อในพื้นที่ที่ทำเลดี แน่นอนว่าจะต้องได้เปรียบมากแน่นอน
นอกจากที่การซื้อบ้านร้างจะมีข้อดีหลาย ๆ อย่างแล้ว แต่ก็มีข้อเสียอยู่ด้วยเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการที่บ้านมักจะมีประวัติไม่ดีมาก่อน นั่นจึงเป็นเหตุผลที่บ้านถูกปล่อยว่างให้ทิ้งร้าง ในการซื้อขายจะมีขั้นตอนที่ค่อนข้างยุ่งยากกว่าการซื้อบ้านทั่วไป เพราะต้องไปสอบถาม และตามหาเจ้าของบ้านเอง อีกบ้านที่ปล่อยให้ทิ้งร้างมักจะมีสภาพที่ทรุดโทรม ซึ่งต้องมีการรีโนเวทใหม่พอสมควร แน่นอนว่าจะต้องเสียค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซมไม่น้อยเลย รวมถึงมีค่าใช้จ่ายในการตกแต่งบ้านเพิ่มด้วย จากที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ ก็คงช่วยทำให้ได้เข้าใจเกี่ยวกับบ้านร้าง และการซื้อขายบ้านร้างกันมากขึ้นแล้ว รวมถึงเรื่องของข้อดี-ข้อเสียในการตัดสินใจซื้อบ้านร้างด้วยนั่นเอง
